سرمایه اجتماعی مهمترین دارایی هر دولت و ملت است که بدون آن روند توسعه ملی در عرصههای مختلف کشور مختل میشود و اعتماد اجتماعی تنزل پیدا میکند. بهطوری که فاصله ملت و دولت افزایش مییابد. بنابراین هر دولتی باید تلاش کند سرمایه اجتماعی خود را ارتقا ببخشد. ایجاد اعتماد در مردم از سوی دولتها یک عامل مهم در ارتقا بخشیدن به سرمایه اجتماعی در هر کشور است. دولتها باید اعتماد مردم را با تحقق وعدهها و بهبود عملکردها نسبت بهخود افزایش دهند. یک دولت همواره نگران مردم و منافع عمومی ملت، فراهمسازی رفاه اجتماعی و تحقق هر چه بهتر شرایط مطلوب زندگی و بالا بردن کیفیت شهروندانش است. البته این سرمایه اجتماعی طی سالها در کشور ما به دلایل مختلف آسیب دیده است. بخشی از این آسیب محصول عملکرد داخلی و بخشی مربوط به فشارهایی است که از خارج کشور بر دولت تحمیل شده است. بنابراین میتوان گفت در حال حاضر سرمایه اجتماعی ما در وضعیت مناسبی نیست. ترمیم و جبران آن هم بهصورت ضربتی و در کوتاه مدت مقدور نیست، برای آنکه مردم باید بر اساس تجربه زیست و زندگی خود مشاهده کنند که شرایط رو به بهبود است و در زندگی روزمرهشان آن را لمس کنند. مهمتر آنکه احساس کنند این بهبود استمرار دارد و مقطعی نیست. پس بازسازی سرمایه اجتماعی زمانبر است. مهم این است دولت برای ارتقای سرمایه اجتماعی برنامهریزی و هدفگذاری کند. از طرفی شکی نیست خود مردم هم میتوانند در ارتقای سرمایه اجتماعی و افزایش آن مشارکت داشته باشند. واقعیت این است که رفتار اجتماعی شهروندان ما به سمت خودمحوری رفته و افراد منافع خود را پیش از منافع دیگران در نظر میگیرند،چه در تعاملات اجتماعی، چه در مباحث اقتصادی مثل خرید و فروش، مردم به هم اعتمادی ندارند و براحتی حق یکدیگر را نادیده می گیرند. بهصورت عامیانه ما دیگر هوای یکدیگر را نداریم که البته همه اینها معلول همان علت اولیه یعنی عدم اعتماد مردم به دولت و ضعف در سرمایه اجتماعی کشور است. تکتک شهروندان هم در بازسازی اعتماد عمومی نقش دارند و باید تلاش کنند. اینگونه نباشد که من شهروند در تعاملات اجتماعی روزمرهام فقط منافع خود را در نظر بگیرم حتی اگر طرف مقابلم متضرر شود. از فروشنده، پزشک، مهندس، معلم و… گرفته تا هرگونه تعاملات که وجود دارد. اشخاص نباید دائماً به فکر این باشند مبادا متضرر شوم یا به نحوی فقط به فکر سود خود باشند.
*محمدمهدی فرقانی
*استاد ارتباطات
منبع: ایران
ثبت دیدگاه